Praca abstrakcyjna nie jest kategorią fizjologiczną, lecz społeczno-ekonomiczną. Występuje tylko w warunkach produkcji towarowej, ponieważ wtedy produkty są przedmiotem wymiany, a właśnie praca abstrakcyjna jest w niej podstawą kształtowania proporcji wymiennych. Społeczny charakter pracy abstrakcyjnej ujawnia się od strony zarówno jakościowej jak i ilościowej. Jej aspekt jakościowy to wytwarzanie społecznych wartości użytkowych, ilościowy zaś to wytwarzanie ich w społecznie niezbędnym czasie pracy, tj. „…w istniejących społecznie normalnych warunkach produkcji i przy społecznie przeciętnym stopniu umiejętności i intensywności pracy” 1. Jeżeli producent towarów wytwarza wyroby społecznie nieużyteczne, to wydatkowanej przez niego energii nie można zaliczyć do pracy abstrakcyjnej.

Jeżeli zaś produkuje wyroby społecznie użyteczne w czasie dłuższym niż społecznie niezbędny, to w wymianie towarowej jego nadwyżka czasu pracy nie będzie przez społeczeństwo uznana. I na odwrót — produkt wytworzony w czasie pracy krótszym od społecznie niezbędnego uzyska w wymianie towarowej ocenę taką, jaką uzyskują produkty wytworzone w społecznie niezbędnym czasie pracy. Toteż jeśli indywidualny czas pracy niektórych producentów jest krótszy niż czas społecznie niezbędny do wytworzenia poszczególnych towarów, przynosi im to dodatkowe korzyści, gdyż w wymianie ich czas pracy uzyskał wyższą ocenę. Praca abstrakcyjna to ciekawa odmiana dla osób, które mają dość pracy w korporacji i myślą o swoim biznesie.