Narodowość produkcji

Pojęcie dochodowości produkcji nie jest identyczne dla wszystkich rodzajów i typów produkcji towarowej. W prostej produkcji towarowej określa ją różnica między uzyskaną ceną a ponoszonymi kosztami rzeczowymi (wartością zużytych środków produkcji) odniesiona do czasu pracy potrzebnego producentowi na wytworzenie jednostki danego towaru. Dla drobnego producenta towarowego dochodowość produkcji poszczególnych towarów wiąże się więc z wysokością wynagrodzenia przypadającego na jednostkę czasu pracy. Dla przedsiębiorców w gospodarce kapitalistycznej dochodowość produkcji towarów (rentowność) jest równoznaczna z zyskiem osiąganym na jednostkę zastosowanego kapitału (czyli na jednostkę wartości majątku).

Zysk zaś jest różnicą między ceną towaru a pełnym kosztem jego produkcji. W gospodarce socjalistycznej efektem z zastosowanego majątku jest nie tylko zysk przedsiębiorstwa, lecz również dochód państwa pochodzący z podatków obciążających ceny towarów. Dochodowość produkcji .w tej gospodarce to wielkość produktu dodatkowego (zysku przedsiębiorstwa i dochodu państwa) przypadającego na jednostkę zastosowanego majątku. Relację tę nazywamy rentownością brutto albo rentownością z punktu widzenia gospodarki narodowej.